Erfrecht en opvolging

Opvolging binnen familie
Een eigen onderneming wordt vaak overgedragen op de kinderen. Hierbij is het van belang om hier tijdig afspraken over te maken. De familieleden kunnen dan geïnformeerd worden over de zakelijke gevolgen van de voorgenomen opvolging. Ideaal is het als op dat moment met de kinderen aan wie de onderneming niet toekomt financiële regelingen kunnen worden getroffen die op korte termijn kunnen worden uitgevoerd. Denk daarbij aan schenkingen of leningen. Met zo'n plan kan de afwikkeling van de nalatenschap van de ouders later minder problematisch worden.

Om allerlei redenen wordt zo'n familieoverleg vaak uitgesteld. Een idee kan zijn om bij het familieoverlegde notaris te betrekken. Die kan gerezen vragen beantwoorden en bovendien de sfeer zakelijk en vertrouwelijk houden. Samen met de notaris kunt u het overleg voorbereiden en een plan maken. Overigens kunnen kinderen het hun wettelijk toekomende erfdeel in de nalatenschap van de ouder voor het overlijden opeisen, ook al worden voor het overlijden andere afspraken gemaakt.

Testament
Met een testament kan de ouder erfgenamen aanwijzen of personen bevoordelen met bepaalde goederen (legaten). Maar een testament heeft ook een andere functie, van belang voor ondernemers. Daarin kan de testateur regels vastleggen om een erfgenaam te behoeden voor verkeerde omgang met het geërfde. De meest voorkomende vormen zijn:

1. De instelling van een bewind. Totdat de erfgenaam een bepaalde leeftijd heeft bereikt - of soms voor altijd - krijgt iemand anders de verantwoording voor het financiële beleid. Het bewind moet in het belang van de erfgenaam gebeuren.
2. De oprichting van een stichting. Bij testament richt de erflater een stichting op die de aandelen in zijn BV gaat beheren. De stichting krijgt de aandelen toegewezen en oefent alle rechten uit. De eigenaar van de aandelen ontvangt alle opbrengsten van die aandelen. Het ligt in de praktijk meer voor de hand zo'n stichting al tijdens het leven op te richten en te laten functioneren.
3. De uitsluitingsclausule. Zie daarvoor elders op de site.